De coronacrisis heeft een grote impact gehad op ons online gedrag; veel mensen telewerken via het internet, er wordt meer online gewinkeld en digitale berichtendiensten zoals WhatsApp worden intensiever gebruikt. Deze verhoogde onlineactiviteit zorgt er echter ook voor dat online oplichting als het ware explodeert. Cybercriminelen gebruiken de coronacrisis als nieuwe insteek en hebben daardoor vaak vrij spel.
Hieronder zetten wij de meest voorkomende vormen van coronafraude voor u op een rijtje:
Phishing
Phishing is een fenomeen waarbij de oplichter zich voordoet als een vertrouwde instantie om geld en gegevens van onwetende burgers af te troggelen. Zo doen cybercriminelen zich bijvoorbeeld via e-mail voor als de FOD financiën waarbij gevraagd wordt om achterstallige betalingen te doen. De coronacrisis geeft deze criminelen nu een nieuwe invalshoek: men vraagt een coronapremie ter compensatie van de huidige coronamaatregelen. Teneinde deze coronapremie over te maken worden uw bankgegevens of het nummer van uw kredietkaart gevraagd. Op die manier kan er coronafraude worden gepleegd.
Het gevaarlijke is dat deze e-mails er vaak erg professioneel uitzien. Zo wordt u omgeleid naar een website die er kan uitzien als een echte overheidswebsite. Logo’s worden daarnaast zeer accuraat nagemaakt en valse e-mailadressen gelijken sterk op de originele e-mailadressen. Hierdoor kan men vaak niet meer onderscheiden wat echt is en wat vals is.
Smishing
SafeOnWeb, een initiatief van de Belgische overheid om burgers te informeren en adviseren over cybersecurity, waarschuwde eerder dit jaar al voor “smishing” (phishing via sms). Smishing gebeurde massaal toen de overheid besliste om effectief coronapremies uit te keren. Er werd een sms verstuurd, zogezegd in naam van de Nationale Veiligheidsraad, waarbij gesteld werd dat elke burger een compensatie zou krijgen voor de door hem betaalde facturen tijdens de crisis. In kwestie werd er verwezen naar een valse website. Op deze website kon men zogezegd doorklikken naar de website van de eigen bank. Op die manier konden cybercriminelen wederom bankgegevens ontfutselen van de slachtoffers.
Ook werd er de laatste tijd meer en meer melding gemaakt van WhatsApp fraude. Daarbij wordt met het gehackte WhatsApp account van een persoon berichten naar familie of vrienden gestuurd in de aard van “Hallo mama, ik heb een nieuw telefoonnummer, kan jij een rekening voor me betalen?”. Doordat de persoonlijke contacten beperkt zijn tijdens de coronacrisis, werd steeds vaker ingegaan op deze verzoeken.
Frauduleuze websites
De coronacrisis zorgde daarnaast voor een toename aan frauduleuze websites. Zo doen cybercriminelen zich valselijk voor als een gezondheidsorganisatie waarbij er geneesmiddelen, testen of andere corona-informatie wordt aangeboden. Ook duiken er verschillende webshops op die frauduleuze producten verkopen zoals handgels of mondkapjes. Deze producten komen echter nooit aan wanneer zij besteld worden. Soms wordt er zelfs verwezen naar conformiteitsbewijzen en vaak wordt er getracht via aanbiedingen uw e-mailadres en wachtwoord te ontfutselen.
Jezelf beschermen is de boodschap
Hoe kan u uzelf nu beschermen tegen dergelijke vormen van online oplichting? Een weggever is meestal het e-mail adres of linkadres waar men u naartoe probeert te krijgen. Dit zal enorm hard lijken op het officiële e-mailadres van de desbetreffende dienst. Een lichte afwijking bestaat er bijvoorbeeld uit dat gebruik wordt gemaakt van .org in de plaats van .be. Ga daarom altijd na wat het officiële e-mailadres is van de dienst die u contacteert. Krijgt u een sms van een familielid met het verzoek om geld te storten? Neem dan altijd eerst rechtstreeks contact op met deze persoon.
Bent u slachtoffer geworden van online oplichting of heeft u verdere vragen, aarzel dan niet om contact met ons op te nemen.