Teneinde de Belgische economie zoveel mogelijk te beschermen tegen blijvende schade, namen zowel de federale als Vlaamse overheid verschillende steunmaatregelen. Op die manier werd en wordt nog steeds financiële steun geboden aan zelfstandigen en bedrijven die lijden onder de coronacrisis. Een aanzienlijk deel van deze steun komt echter terecht bij ondernemers en bedrijven die dit helemaal niet nodig hebben of die bewust liegen om premies op te strijken.
Misbruik van steunmaatregelen
Naar schatting wordt zo een 10 tot 15% van de overheidssteun misbruikt; deze steun komt terecht in het criminele milieu, in de handen van fraudeurs of bij bedrijven die reeds voor de crisis op het punt stonden failliet te gaan. Steun werd aangevraagd door dekmantelbedrijven voor andere criminele activiteiten of slapende vennootschappen zonder echte economische activiteit.
Veel van deze steunmaatregelen lenen zich goed tot misbruik aangezien de aanvraag en toekenning ervan zonder al te veel controle gebeurt. Zo is er bijvoorbeeld het overbruggingsrecht, waarbij een vervangingsinkomen tot 1.614 euro kan worden toegekend aan zelfstandigen die door omstandigheden moesten sluiten. De controle bij de aanvraag hiervan bleef beperkt tot een check van identiteits- en adresgegevens. Verdere bewijsstukken om de aanvraag te staven waren niet vereist. Dit was deels een bewuste keuze van de overheid om massale faillissementen en ontslagen te vermijden. Het is echter moeilijk te controleren of zelfstandigen die verklaren dat ze door corona de deuren moesten sluiten toch voortwerken.
Daarnaast wordt ook misbruik gemaakt van Vlaamse steunmaatregelen zoals de compensatiepremie. Deze premie van 3.000 euro werd toegekend aan bedrijven die een omzetdaling boekten van minstens 60%. Het gebeurde massaal dat facturen gewoon werden uitgesteld om dit verlies te kunnen aantonen. Op die manier werd de compensatiepremie toegekend aan bedrijven die hier geen recht op hadden.
Strafrechtelijke gevolgen
Misbruik van steunmaatregelen blijft echter niet zonder strafrechtelijke gevolgen; dit blijkt uit de arrestaties van 25 mensen op 15 december 2020 in een onderzoek naar fraude met corona-uitkeringen. De fraude werd gepleegd door de identiteit van honderden mensen te misbruiken of in eigen naam corona-uitkeringen aan te vragen terwijl ze daar geen recht op hadden. Naar schatting bedraagt de schade 2 miljoen euro voor de sociale zekerheid.
Het VLAIO heeft reeds aangekondigd haar inspectieteam van 15 naar 30 personeelsleden uit te breiden. Zij kunnen tot 5 jaar lang na uitbetaling subsidies controleren én terugvorderen. Het is daarom aangeraden om bewijzen van sluiten of inactiviteit gedurende 5 jaar na de uitbetaling van een premie goed te bewaren.
Daarnaast worden onterechte aanvragen ook strafrechtelijk beteugeld. Op subsidiebedrog staan geldboeten tot 800.000 euro en gevangenisstraffen tot 5 jaar. Ook bewust onjuiste of onvolledige verklaringen zijn strafbaar met een geldboete tot 50.000 euro en een gevangenisstraf tot 3 jaar.
Heeft u steunmaatregelen aangevraagd en wordt u geconfronteerd met een controle van overheidsdiensten? Klik hier om ons te contacteren voor assistentie.